एकाई १|| पाठ ३|| Class 11 Social Studies Notes

If you are searching for notes from Class 11 Social Studies. then you are at the right place.

एकाई १

पाठ३

सामाजिक अध्ययनका सिप र जीवनोपयोगी सिपको अवधारणा

Class 11 Social Studies is one of the important subjects in Nepal. It gives students knowledge about social, political, economic, cultural, historical and geographical aspects of Nepal. This study provides students with information about Nepal's history, constitution, national policies, economic development, social problems, political process, population science, geography, and organizational arrangements.

In this textbook, students are given a comprehensive study of the historical role of Nepal, events from Shahi period to modern Nepal, the Constitution of Nepal, Nepali national policies and social issues. In addition, students are provided information about various sociological theories of Nepali, key issues of geography, and population science.as per the new rule of the Nepal  Examination Board(NEB), it is compulsory to read and attempt an exam of social Study In Nepali.

क्रियाकलाप 

१. तपाईंले समय व्यवस्थापन कसरी गर्ने गर्नुभएको छ, आफ्ना व्यवस्थापनका तरिकाहरू कक्षामा प्रस्तुत गर्नुहोस्।

Ans:सबैलाई नमस्कार। आज म तपाईहरु संग मेरो समय व्यवस्थापन विधिहरु साझा गर्न चाहन्छु। समय व्यवस्थापन एउटा महत्त्वपूर्ण सीप हो जसले हामीलाई हाम्रो समय सजिलै र पर्याप्त रूपमा व्यवस्थापन गर्न मद्दत गर्दछ। म यसलाई केहि चरणहरु संग साझा गर्नेछु।

1. प्राथमिकता व्यवस्थापन: समय व्यवस्थापनको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण चरण प्राथमिकता व्यवस्थापन हो। म प्राथमिकता र योग्यताहरूमा केन्द्रित कार्यहरू छान्छु। मैले प्रयोग गर्ने विधिहरू Eisenhower Matrix वा ABC विश्लेषण हुन्। यसले महत्व र अत्यावश्यकताको आधारमा कार्यहरू चयन गर्दछ। महत्त्वपूर्ण कार्यहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्दै, म निरन्तरता सुनिश्चित गर्दछु र महत्त्वपूर्ण काम समाप्त भएको छैन भनेर जाँच गर्दछु।

2. समय अवरुद्ध: धेरै कार्यहरूले आफ्नै समयलाई ओझेलमा पार्छ। त्यसैले मैले समय अवरुद्ध विधिहरू प्रयोग गर्नुपर्छ। म समय विभिन्न गतिविधिहरूको लागि निश्चित समय ब्लकहरूमा समय विभाजन गर्नुहोस्।उदाहरण को लागी, म सकारात्मक परियोजना कार्य को लागी एक बिहान समय ब्लक, बैठक र सहभागिता को लागी अर्को समय ब्लक, र साथै इमेलहरु को जवाफ को लागी एक अलग समय ब्लक अनुसूचित गर्न सक्छु। विशेष ध्यान दिएर, म व्यक्तिगत र अनावश्यक संचारबाट समय बचाउन सक्छु।

३. पोमोडोरो प्रविधि: पोमोडोरो प्रविधिले मलाई समय व्यवस्थापनमा मद्दत गर्छ। यस प्रविधिमा, म आफूलाई समय-विभाजित कार्यहरूको सानो भागमा विभाजन गर्छु, जस अनुसार म निरन्तर र निष्पक्ष रूपमा काम गर्छु। ध्यान केन्द्रित रहन र बहाव नगर्न, म पोमोडोरो प्रविधिमा आधारित काम गर्छु। तदनुसार, म एक निश्चित अवधि (उदाहरणका लागि 25 मिनेट) को लागी काम गर्छु, र छोटो आराम अवधि मा आउँछु (उदाहरण को लागी5 मिनेट)। यसो गर्दा म आफूले बचत गरेको समय बढाउँछु र मनोबल सुधार गर्छु।

4. समन्वय: म समय व्यवस्थापनमा मेरो लागि संयोजनलाई अर्थ दिन्छु। म संयोजनको कदर गर्छु जसले मलाई चीजहरूले कसरी काम गर्नुपर्छ भन्ने विश्वास दिन्छ। मलाई महत्त्वपूर्ण कार्यहरू अनुसूचित गर्न मद्दत गर्दछ र मलाई पछ्याउने विधि व्यवस्थापन गर्न मद्दत गर्दछ। संयोजनले मलाई आरामसँग सक्रिय र मानसिक रूपमा खुसी हुन सक्ने अनुभूति दिएको छ।

२.समूहमा बसेर सामाजिक सञ्जालको प्रयोग गरी कुनै एक सामाजिक मुद्दामा सर्वेक्षण गर्नुहोस् । उक्त सर्वेक्षणबाट आएको तथ्याङ्कलाई चक्रचित्र वा स्तम्भचित्रमा प्रस्तुत गरी सोको प्रतिवेदन समेत तयार पार्नुहोस्।

Ans:सामाजिक सञ्जालको प्रयोगले विभिन्न सामाजिक मुद्दाहरूमा सर्वेक्षण सञ्चालन गर्न मद्दत गर्दछ। उदाहरणको रूपमा, यदि हामी समुदायको सामाजिक संरचनामा जान चाहन्छौं भने, हामी निम्न चरणहरू पछ्याउन सक्छौं:

1. सर्वेक्षण उद्देश्य तयार गर्नुहोस्: पहिले सर्वेक्षण उद्देश्य तयार गर्नुहोस्। सामाजिक सञ्जाल, समस्या, अभिप्रेत भावना विकास, र संगठनमा नेटवर्कको प्रयोगसँग सम्बन्धित समस्याको समाधानको माध्यमबाट समुदायको अर्थ कसरी सर्वेक्षण गर्न चाहनुहुन्छ निर्धारण गर्नुहोस्।

२. उपयुक्त सामाजिक सञ्जालहरू अन्वेषण गर्नुहोस्: तपाईंको समुदायमा उपयुक्त सामाजिक सञ्जालहरू छान्नुहोस् जुन तपाईंले सर्वेक्षण गरिरहनुभएको मुद्दासँग सान्दर्भिक छन्। यस प्रक्रियामा, तपाईले विभिन्न अपरेटिङ उपकरणहरू प्रयोग गर्नुहुनेछ, जस्तै सोशल मिडिया प्लेटफर्महरू (फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम, लिङ्क्डइन, आदि)। र वेबसाइटहरू (ब्लगहरू, फोरमहरू, सामुदायिक वेबसाइटहरू) मापदण्डहरूलाई ध्यानमा राख्छन्।

3. सर्वेक्षण डिजाइन गर्नुहोस्: सर्वेक्षण डिजाइन गर्नुहोस्, जसमा सर्वेक्षण प्रश्नहरू, उत्तर विकल्पहरू, र अन्य आवश्यक जानकारीहरू समावेश छन्। समुदायको मूल मुद्दाहरूमा तपाईंले समर्थन गर्न चाहनुभएको व्यक्तिहरूलाई चयन गर्न निश्चित गर्नुहोस्।

4. सर्वेक्षण प्रसारित गर्नुहोस्: तपाईंले निर्धारित समुदायमा सर्वेक्षण प्रसारित गर्नुपर्छ। तपाईंले सञ्चार च्यानलहरू जस्तै सामाजिक सञ्जालहरू, इमेल सूचीहरू, समुदाय सदस्यहरू, र अन्य संस्थाहरू प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ। तपाईंले समुदायमा सामेल हुन चाहने मानिसहरूलाई क्विज छोड्न सक्नुहुन्छ र तिनीहरूलाई प्रसारण गर्न मद्दत गर्न सक्नुहुन्छ।

5. डाटा विश्लेषण गर्नुहोस्: सर्वेक्षण पूरा गरेपछि, तपाईंले प्राप्त गर्नुभएको डाटा विश्लेषण गर्नुहोस्। यसले तपाईंलाई मुख्य मुद्दामा प्रगति र परिप्रेक्ष्य प्रदान गर्ने अनुमानहरू प्रस्तुत गर्नेछ।

अभ्यास

१.कुनै एक स्थानीय घटना वा गतिविधिमा आधारित समाचार तयार पार्नुहोस्।

Ans:यदि तपाइँ स्थानीय घटना वा गतिविधिमा आधारित समाचार तयार गर्न चाहनुहुन्छ भने, तपाइँ यी चरणहरू पालना गर्न सक्नुहुन्छ:

१. समाचारको विषय छान्नुहोस्: सान्दर्भिक र महत्त्वपूर्ण भएको स्थानीय घटना वा गतिविधिको विषय छान्नुहोस्। यसले तपाईंलाई प्रशासनिक, सामाजिक, व्यावसायिक, साहित्यिक, वैज्ञानिक, कला आदि क्षेत्रमा कुनै पनि घटनालाई कभर गर्न अनुमति दिनेछ।

2. जानकारी सङ्कलन गर्नुहोस्: तपाईंले आफ्नो समाचार कभर गर्न आवश्यक जानकारी सङ्कलन गर्नुहोस्। यसमा समाचारका लागि आवश्यक तथ्य, घटना वा गतिविधिका प्रमाण, प्रमाणका स्रोत, विज्ञहरूको प्रश्न आदि समावेश हुनेछन्।

3. समाचारको स्थिति वर्णन गर्नुहोस्: तपाईंले समाचारको स्थिति वर्णन गर्नुपर्छ। कहाँ, कुन समयमा, र कुन घटनाको सन्दर्भमा समाचार प्रकट गरिनुपर्छ भन्ने प्रश्नहरू समावेश गर्नुहोस्।

📖 You May Also Like...

• Exam Preparation Resources: Your Ultimate Guide to Success
• Class 11 Social Studies Notes |एकाई १|| पाठ१
• पाठ १। सहिद हरु को सम्झना मा। Class 8 Nepali exercise
• पाठ २। साकार सपना। Class 8 Nepali exercise
• Table of Content Nepali Class 8

4. प्रमाण र प्रमाणहरू समावेश छन्: समाचारको सिद्धान्तको पालना गर्नुहोस् र बिना संदेह प्रमाण र प्रमाणहरू प्रदान गर्नुहोस्। समाचारमा प्रयोग गर्न उद्धरणहरू, फोटोहरू, भिडियोहरू, प्रशंसापत्रहरू, प्रमाणका स्रोतहरू, मुख्य घटनाहरू, आदि समावेश गर्नुहोस्।

5. समाचार तयार गर्नुहोस्: सङ्कलन जानकारी र प्रमाणहरूमा आधारित समाचार तयार गर्नुहोस्। तपाईं समाचार लेआउट, शीर्षक, भाग, लेख, फोटो, भिडियो, लेखक, मिति, प्रकाशक, आदि समावेश गर्न सक्नुहुन्छ।


२.पाठमा उल्लिखित कुनै एक सिपसँग सम्बन्धित हुने गरी कथा, कविता, गीत, संवाद, चिठी र चित्रमध्ये कुनै एकको रचना गरी कक्षामा प्रस्तुत गर्नुहोस्।

Ans:यहाँ एक सामाजिक सञ्जालको सम्बन्धमा कविता प्रस्तुत गर्ने छु।

सामाजिक सञ्जाल, जगतको बस्तीमा बसेको,
नेपाली तरुणहरूलाई जोड्दै जाने चट्टान।
फेसबुक, इन्स्टाग्राम, ट्विटरका द्वारा,
मन परिचालन गर्ने विचारका सम्राट।

दूरदराजका जनतासँग जोड्ने साधन,
प्रगतिको पथमा अपार योगदान।
विचारका मैदानमा लड्ने सैनिक,
हरेक क्षणलाई जीवनलाई निम्तान।

प्रेम, दोस्रोता, सहभागिताका साथमा,
रहेछ सामाजिक सञ्जालको महत्त्व।
परिवारबाट दूर बसेका मनसँग,
यहाँ बसेका अग्रगामी क्षणको मुत्यु।

तस्बिरहरू, भिडियो, कविताहरू र स्मृतिहरू,
सामाजिक सञ्जालले सबैलाई जोड्दैछ।
दूरी नजानेर एक-अर्काको दिल सम्बन्धमा,
हामीलाई बनाउँदैछ यसको शक्ति र दाखमा।

सामाजिक सञ्जालको अनन्त दुनिया,
जहाँ भेटिएँ नयाँ मित्रहरू र साथी।
चर्चा गर्ने, सुन्ने, सिक्ने र विश्लेषण गर्ने,
यहाँ हुँदैछ ज्ञानको आपूर्ति र अपात्र।

सामाजिक सञ्जाल, हाम्रो नयाँ मार्गदर्शक,
साझाबाट शिक्षा, संगठन, रोजगारको अवसर।
जुगाड गर्ने, जागरण गर्ने, साथ खोज्ने,
 हामीलाई चिन्तनको शक्ति र नयाँ उत्साहको उपहार।

३. सामाजिक अध्ययनमा प्रयोग हुने सिपहरू उल्लेख गर्नुहोस्।

Ans:सामाजिक अध्ययनमा, विभिन्न सीपहरू प्रयोग गरिन्छ जुन सामाजिक विज्ञान र समाजशास्त्रको क्षेत्रमा मूल्यवान छन्। यी सीपहरूले तथ्याङ्क, सूचना, व्याख्या, विश्लेषण, अनुसन्धान, र तुलनात्मक अध्ययनमा विभिन्न विषयहरूको गहन अध्ययन गर्न अनुमति दिन्छ।

सामाजिक अध्ययनहरूमा प्रयोग गरिएका केही महत्त्वपूर्ण सीपहरू हुन्:

1. गहिरो अध्ययन: सामाजिक अध्ययनहरूमा गहिरो अध्ययन प्रयोग गर्ने सीपहरूले विशेष विषयको गहन अध्ययन गर्न अनुमति दिन्छ। यी संकायहरू विशिष्ट सामाजिक मुद्दाहरू, द्वन्द्व, संस्कृति, राजनीति, अर्थशास्त्र, समाजशास्त्र आदिमा विशेषज्ञ छन्।

2. समाजशास्त्रीय अनुसन्धान: समाजशास्त्रीय अनुसन्धान सामाजिक अध्ययनहरूमा प्रयोग गरिन्छ, जसले सामाजिक वास्तविकताको अध्ययन गर्दछ। यसले विभिन्न सामाजिक समस्या, संरचना, प्रथा, समुदाय, व्यक्तित्व, वर्ण, जात,लिङ्ग, व्यवहार, श्रम, सामाजिक विरोध, द्वन्द्व आदि अध्ययन गर्न अनुमति दिन्छ।

3. अनुवाद: अनुवाद कौशल सामाजिक अध्ययनहरूमा प्रयोग गरिन्छ, अन्य भाषाहरूमा प्रशासनिक र सामाजिक विज्ञान साहित्यमा पहुँच प्रदान गर्दै। यसले संशोधन, क्विज, अध्ययन, लेखन, रिपोर्ट, परिचय, आदिलाई संसारमा प्रस्तुत गर्न अनुमति दिन्छ जुन अन्यथा खुला रहनेछ।

4. समाजशास्त्रीय तुलनात्मक अध्ययन (तुलनात्मक अध्ययन): समाजशास्त्रीय तुलनात्मक अध्ययन सामाजिक अध्ययनमा प्रयोग गरिन्छ, जसले विभिन्न सामाजिक प्रणाली, संरचना, सांस्कृतिक मूल्यमान्यता, धर्म, राजनीतिक प्रणाली, आर्थिक प्रणाली, जात, लिङ्ग, सामाजिक संघर्ष, विशेषताहरू आदिको तुलना गरी अध्ययन गर्न अनुमति दिन्छ।

यी सीपहरूले सामाजिक अध्ययनमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन् र समाजशास्त्रीय संशोधन र ज्ञान विकासमा मद्दत गर्छन्छैन। यी सीपहरूको प्रयोगले सामाजिक मुद्दाहरूको अध्ययनमा गहिरो र फराकिलो अनुसन्धानलाई सक्षम बनाउनुपर्छ।

The End

Disclaimer: if you had found any content inside this blog you can contact us through contact us. we will remove your content as soon as we can.

Tips to memorize social studies answer faster.
Ans: Social studies answers can be made easier and more effective by using different techniques and strategies. Here are some tips to help you remember social studies answers faster:

1. Understand the concept: Before trying to memorize the answer, make sure you have a clear understanding of the underlying concept or topic. If you understand the basic idea, it will be easier to remember the related details.

2. Break it down: Break the answer into small, manageable chunks. This makes it easier to digest and remember information. Focus on memorizing one section at a time before moving on to the next.

3. Use mnemonic devices: Mnemonics are memory aids that can help you remember complex information. Create acronyms, visual images, or rhymes that relate to key points you want to remember. These can act as triggers to recall information when needed.

4. Use visualization techniques: Visualize the information you are trying to remember. Create mental images or diagrams that represent key points or relationships between different concepts. Associating visual cues with information can enhance recall.

5. Use flashcards: Write important terms, dates, or facts on flashcards. Review them regularly, test yourself on the content. Flashcards are a great tool for repetitive learning and reinforcement.

6. Practice active recall: Instead of re-reading or passively reviewing the material, engage with it actively. Try to recall information from memory without referring to your notes or sources. This exercise strengthens memory and helps identify areas that need more attention.

7. Connect with real-life examples: Connect social studies information with real-life examples or personal experiences. Understanding how concepts apply to the world around you can make them more meaningful and easier to remember.

8. Teach someone else: Teaching others is a powerful way to strengthen your own understanding and memory. Answer social studies concepts or to a friend, family member, or study group. By teaching others, you reinforce the information in your mind.

9. Use repetition and spaced practice: Repeat the information several times, preferably over a period of time. Spaced practice, which involves revisiting material at intervals, is more effective for long-term retention than cramming it all at once.

10. Take breaks and get enough rest: Give your brain time to process and consolidate information. Take regular breaks during your study sessions, and make sure you get enough sleep. Sleep plays an important role in memory formation and retention.

Everyone has different learning preferences and techniques that work best for them. Experiment with these tips and adapt them to suit your own learning style. Consistency, practice, and active engagement with the material are key to memorizing social studies answers quickly.

Some Popular Tags:

1. Class 11 social studies note
2. class 11 social studies note Unit 1
3. class 11 social studies note pdf
4. class 11 social studies note in Nepali
5. class 11 social studies note Unit 2