if you are wondering where to get notes of social studies class 11 then you are at the right place.
एकाई- ४
मानव तथा समाजको उद्भव र विकास
पाठ - १
मानवको जैविकीय उत्पत्ति र विकासक्रम
क्रियाकलाप
१. विभिन्न स्रोतको प्रयोग गरी मानव उद्विकासको क्रमलाई तालिकामा देखाउनुहोस्।
Ans:मानव उद्विकासको क्रमलाई तालिकामा देखाउनका लागि विभिन्न स्रोतहरूको प्रयोग गर्न सकिन्छ। यहाँ केही मुख्य स्रोतहरू र त्यसका प्रमुख दिशाहरू दिइएका छन्:
1. शिक्षा र ज्ञान: शिक्षा, पाठ्यक्रम, गुरुकुल र शोधकेन्द्रहरूको संसाधनहरूले मानव उद्विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका निभाउँछन्।
2. विज्ञान र प्रविधि: विज्ञान र प्रविधिले नयाँ आविष्कारहरू, तकनीकी प्रगति र उद्भवमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्।
3. आर्थिक विकास: आर्थिक विकासले जनसंख्या, व्यापार, औद्योगिकरण, निवेश, वित्तीय प्रबन्धन, नगरीयकरण, नौकरी र व्यापारका क्षेत्रमा प्रगति गर्न सहयोग प्रदान गर्छ।
4. सामाजिक संगठनहरू: गैरसरकारी संगठन, अधिकारको हकप्राप्ती, संघर्षका अधिकार, मानवीय अधिकार, न्याय, समानता, समाजिक सुरक्षा र समाजीकरणका क्षेत्रमा योगदान गर्छ।
5. सरकार र नीति: सरकारले नीति, कानुन, नियमहरू, सार्वजनिक योजना, सरकारी सेवाका प्रदाता, अधिकारीहरू, समाजिक कार्यकर्ताहरू, नेपाली संघ, अन्तर्राष्ट्रिय संगठनहरू, राजनीतिक दलहरूका कार्यमा निर्देशन प्रदान गर्छ।
6. साहित्य र कला: साहित्य र कलाले समाज, संस्कृति, भाषा, संगीत, नाटक, चित्रकला र साहित्यिक कृतिहरूका माध्यमबाट मानव उद्विकासमा योगदान गर्छ।
7. मनोरञ्जन र मनोवैज्ञानिक अध्ययन: मनोरञ्जन, मनोवैज्ञानिक अध्ययन, चलचित्र, मनोवैज्ञानिक अनुसन्धानहरू र खेलकुदले मानव उद्विकासमा योगदान गर्छ।
8. पर्यावरण र जलवायु परिवर्तन: पर्यावरणीय संरक्षण, जलवायु परिवर्तन, शुद्धता र पानी प्रबन्धनका क्षेत्रमा कार्यरत संगठन, अनुसन्धान, नीति र जागरूकताले मानव उद्विकासमा महत्त्वपूर्ण भूमिका निभाउँछन्।
यो तालिका उदाहरणमा मात्र हो र यसमा अन्य स्रोतहरू छन्। मानव उद्विकासमा योगदान गर्ने स्रोतहरूलाई अवश्यमा प्रयोग गर्नुहोस् र सञ्चालन गर्दा आफ्नो आवश्यकतामा आधारित छनौट गर्नुहोस्।
३.नियन्डरथलबाट हालसम्मको मानव उद्विकासको अवस्थामा आइपुग्दा मानवजातिमा भएका शारीरिक परिवर्तनलाई समेटी आफ्नो साथीलाई चिठी लेख्नुहोस्।
Ans:प्रिय [साथीको नाम],
नमस्ते! आशा छ ठीक छौँ।
मानव उद्विकासको अवस्थामा आएको नियन्त्रणशक्ति र प्रगतिलाई ध्यानमा राख्दै, हाम्रा शरीरमा केही नयाँ परिवर्तनहरू देखिन्छ। साधारणतया, यसका सम्बन्धमा हामीले सामान्य चर्चा नगरे पनि, यो प्रश्नमा सकारात्मक प्रतिक्रियाहरू पनि हुन्छन्।
जब मानव उद्विकासको अवस्थामा पुग्छ, अवधारणा र स्वास्थ्यको सवाल थाहा पाउने जति भन्दा धेरै शारीरिक परिवर्तनहरू हुन्छन्। उच्च औसत आयु, आरोग्यको सुधार, जीवन शैलीका बदलावहरू र तात्कालिन औसत आकार र स्वास्थ्य सुधारहरू भन्दा पनि अधिक छन्।
त्यसैले, हाम्रा शरीरहरू यस प्रकारका परिवर्तनलाई समेटी साझा गर्न सक्छौं जुन आफ्नो स्वास्थ्य र समृद्धि अनुभवमा मद्दत गर्दछ। यस्तै एक उदाहरण हो जब हामी एक-दूई आफू र अर्कोको सहयोगले आपसी ब्यापार, नियमित खानपान, व्यायाम, ध्यान र अवधारणा विनिमय गर्छौं।
मलाई लाग्छ यो महत्वपूर्ण छ कि हामी एक-दूईले एक-दूईको समर्थन गरेर स्वस्थ र खुशी जीवन बिताउँदै जान्छौं। तपाईंसँग यस सन्देशको साझा गर्ने खुशी भएको छ।
आशा गर्दछु यो प्रसंगको बारेमा तपाईंलाई धेरै सोच गर्नु पर्छ। कुनै पनि प्रश्न वा विचारहरू भएमा कृपया मलाई लेख्नुहोस्।
धन्यवाद र शुभकामना!
तपाईंको अनुरोधमा,
[तपाईंको नाम]
अभ्यास
१. मानवको जैविकीय उद्विकासको छोटो परिचय लेख्नुहोस्।
Ans:मानवको जैविकीय उद्विकास विशेष गतिमा आवश्यक छ। यसले मानवलाई शारीरिक, मानसिक, औषधिक, आहारिक, र सामाजिक रूपमा प्रभावित गर्दछ। यसले मानवलाई स्वस्थ, समृद्ध र सुखी जीवन जिउन मद्दत गर्दछ।
शारीरिक उद्विकासमा, मानवले तनावमुक्त, सक्रिय र निरोगी शरीर प्राप्त गर्ने लक्ष्य राख्छ। यसले गर्दा नियमित व्यायाम, स्वस्थ आहार खाने, पर्याप्त निद्रा लिने, नशा छोड्ने र आराम लिने आवश्यक हुन्छ।
मानसिक उद्विकासमा, मानवले स्वस्थ मानसिक स्थिति राख्ने, मानोसामाजिक र सामाजिक रिश्ताहरूमा समन्वय बनाए राख्ने, आत्मसम्मान र आत्मविश्वास विकास गर्ने मानसिक ध्यान खाली हुन्छ।
औषधिक उद्विकासमा, मानवले आवश्यक औषधि प्रयोग गर्ने, स्वास्थ्य सेवाहरूको लाभ उठाउने र नियमित चेकअप गर्ने जरूरी छ।
आहारिक उद्विकासमा, पौष्टिक खाद्य पदार्थहरू खाने, पर्याप्त पानी पिउने, खाद्य सामग्रीमा पौष्टिकता पर्याप्त मात्रामा पर्ने र सब्जी, फलहरू र प्रोटीन युक्त खाद्य पदार्थहरूको सेवन गर्ने जरूरी छ।
सामाजिक उद्विकासमा, स्वास्थ्य र सुरक्षामा रहने, समाजमा सक्रिय रहने, अधिकारहरू प्रयोग गर्ने, परिवारको समर्थन गर्ने, समाजिक सेवामा सहयोग गर्ने र अपने राष्ट्र र संघको प्रगति गर्ने जरूरी छ।
यो छोटो परिचयले मानवको जैविकीय उद्विकासको केहि मुख्य पहलुहरूलाई छान्न सक्छ। मानव उद्विकासलाई समर्थन गर्ने लागि यी पहलुहरूको लागि सम्मान, स्वस्थ्य, शिक्षा, पर्यावरण, सामाजिक सम्पर्क, र संरचनात्मक परिवर्तन आवश्यक छन्।
२. अस्ट्रालोपिथेकस र होमो ह्याबिलिसबिचका समानता र भिन्नता प्रस्ट पार्नुहोस् ।
Ans:
| विशेषता | अस्ट्रालोपिथेकस | होमो ह्याबिलिस |
|---|---|---|
| अवशेष उमेर | २ देखि ४ मिलियन वर्ष अघि | १.५ देखि २.१ मिलियन वर्ष अघि |
| मस्तिष्क आकार | ४०० देखि ५५० सीसी | ६०० देखि ८०० सीसी |
| शरीरिक संरचना | बाँयाती लक्ष्य गरेको, लम्बे बाह्र र कुवाचित औँला | मानिसको जस्तो, राम्रोभाबिक बाह्र र सीधा औँला |
| औजार प्रयोग | साधारण पत्थरी औजार प्रयोग गर्थे | अग्रगामी पत्थरी औजारहरू प्रयोग गर्थे |
The EndDisclaimer: If you find any content within this blog that needs to be removed, please contact us through the provided "Contact Us" section. We will promptly take action to remove the content as soon as possible. Thank you for bringing it to our attention.
Some Popular Tags:
Some Popular Tags: