if you are wondering where to get notes of social studies class 11 then you are at the right place.
"Grow your education through Mantra Notes solution, notes, guide, question model"
एकाई-६
विश्वको इतिहास
पाठ - १
विश्व इतिहासको लेखन र मूल प्रवृत्ति
क्रियाकलाप
१. इतिहास लेखनको एउट प्रवृत्ति मौखिक लेखन प्रवृत्ति पनि हो । तपाईले हेरोडोटसले जस्तो घुमेर मौखिक इतिहास लेख्नुपरेमा नेपालको कुन कुन ठाउँमा जानुहुन्छ ? कसलाई कुन कुन माध्यमबाट भेट्नुहुन्छ ? तपाईंका अपेक्षाहरू के के हुनेछन् ? कुन कुन अपेक्षाहरू पूरा हुने आशा गर्नुहुन्छ ?
Ans:
1. हेरोडोटसले नेपालको कुन कुन स्थानहरूमा जाने भएको थिएन।
2. हेरोडोटसले नेपाली बाट कसलाई भेट्ने गएको थिएन।
3.तपाईंका अपेक्षाहरूले तपाईंले हेरोडोटसले नेपालको इतिहास लेख्न गएको नभएमा, अन्य प्राथमिक स्रोतहरू पढ्न, संशोधन पत्रिकाहरूको अध्ययन गर्न, लेखनहरू पढ्न र साक्षात्कार गर्न सक्नुहुन्छ।
4.आशा गर्न सक्नुहुन्छ कि नेपालका इतिहासमा आधारित उच्चस्तरका लेखकहरूले नयाँ शोध,व्याख्यान,पत्रिका लेखन,निबन्ध र सम्पर्कहरूको विकास गर्नेछन्।
१. इतिहास कसरी लेखिन्छ, उल्लेख गर्नुहोस्।
Ans:इतिहास लेखनलाई एक प्रवृत्ति वा कला मानिन्छ, जसमा व्यक्ति अतीतका घटनाहरू, व्यक्तित्वहरू, साम्राज्यहरू, समाज, संस्कृति, राजनीति, आर्थिक परिस्थितिहरू आदि बारेमा अध्ययन गर्दछ। इतिहास लेखनको लक्ष्य छ, भूतकालका घटनाहरू वा व्यक्तित्वहरूलाई संग्रहीत गर्न र समयद्वारा अवलोकन गर्न ताकि हामी उनीहरूको परिचय र त्यस्तै घटनाहरूको परिणामहरू बुझ्न सकौं।
इतिहास लेखनका विभिन्न ढांचाहरू छन्, जसले शास्त्रीय, नारात्मक, साहित्यिक, समीक्षात्मक, सामाजिक, आर्थिक, राजनीतिक, प्राकृतिक, संस्कृतिक, राष्ट्रिय, अंतर्राष्ट्रिय आदि विधाहरूलाई समावेश गर्दछ।
साधारणतया, इतिहास लेखनले प्रश्न, उत्तर, कारण, परिणाम, विपरीतता, तुलना, प्रभाव, सुधार, दिशानिर्देश, विचाराधीनता र नवीनताको समीक्षा गर्दछ। इतिहास लेखनले समाज, सांस्कृतिक बाधाहरू, व्यक्तित्व, संघर्ष, युद्ध, सम्प्रदाय, राजनीति, राष्ट्रियता, जातीयता, धर्म, विज्ञान, प्रौद्योगिकी, सामाजिक परिवर्तन र वैश्विक गतिविधिहरूका विकासलाई समझ्न मद्दत गर्दछ।
२.इतिहास लेखनका मूल प्रवृतिहरूका बारेमा छोटकरीमा उल्लेख गर्नुहोस्।
Ans:इतिहास लेखनमा अनुसन्धान, विश्लेषण, विवरण, प्रमाणीकरण र व्याख्या गर्ने मूल प्रवृतिहरू छन्। यी प्रवृत्तिहरूले इतिहास लेखनमा महत्वपूर्ण भूमिका निभाउँछन् र त्यसलाई प्रभावित पार्छन्। यहाँ केही मूल प्रवृत्तिहरूको छोटकरीमा उल्लेख गरिएको छ:
1. अनुसन्धान (Research): इतिहास लेखनमा अनुसन्धान प्रमुखता गर्न आवश्यक छ। इतिहासका विभिन्न घटनाहरू, धार्मिक तथा सांस्कृतिक प्रथाहरू, युद्ध र शासनकालका संग्रहरूलाई अवलोकन गर्ने अनुसन्धानमा योगदान गर्नुपर्छ।
2. विश्लेषण (Analysis): इतिहास लेखनमा विश्लेषण गर्ने प्रवृत्ति पनि महत्वपूर्ण छ। ऐतिहासिक तथ्य, प्रमाण र आधारभूत विवरणहरूको विश्लेषण गरेर घटनाहरूका कारणहरू, परिणामहरू र उनलाई सम्बोधित गर्ने योग्यता प्राप्त गर्नुपर्छ।
3. विवरण (Detailing): इतिहास लेखनमा विवरण प्रदान गर्ने प्रवृत्ति पनि आवश्यक छ। घटनाहरू, व्यक्तित्वहरू, स्थलहरू, युद्धहरू, समयका अवधारणाहरू, सांस्कृतिक प्रथाहरू र राजनीतिक घटनाहरू आदि लागि विवरण प्रदान गर्नुपर्छ।
4. प्रमाणीकरण (Authentication): इतिहास लेखनमा प्रमाणीकरणले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न्छ। इतिहासिक तथ्यहरू, प्रामाणिकता र योग्यता देखि परिचित गराउने, प्राथमिक स्रोतहरू, लेखकको विश्वास्यता, अन्य साक्ष्य र प्रमाणहरूको परीक्षण गर्ने प्रमाणीकरणको ख्याल राख्नुपर्छ।
5. व्याख्या (Interpretation): इतिहास लेखनमा व्याख्या प्रमुख भूमिका खेल्न्छ। घटनाहरू, प्रक्रियाहरू, राजनीतिक तथ्यहरू, सांस्कृतिक व्यवहारहरू र आधिकारिक दस्तावेजहरूका अर्थ र महत्वलाई व्याख्या गर्नुपर्छ।
The EndDisclaimer: If you find any content within this blog that needs to be removed, please contact us through the provided "Contact Us" section. We will promptly take action to remove the content as soon as possible. Thank you for bringing it to our attention.
Some Popular Tags:
Some Popular Tags: